Câu hỏi:
Mẹ tôi mất vào tháng 02 năm 2020, mẹ tôi có 3 người con nhưng trước khi mẹ tôi qua đời có lập di chúc bằng văn bản để lại cho tôi 01 thửa đất có diện tích 1250m2 cùng với căn nhà trên phần đất này cho tôi. Vậy nay tôi muốn làm thủ tục nhận khai nhận di sản thừa kế theo di chúc trên thì tôi phải làm như thế nào?
Trả lời:
Công ty Luật Việt Việt xin chân thành cảm ơn câu hỏi của Qúy khách hàng đã gửi đến cho công ty. Với những băn khoăn, vướng mắc của Quý khách hàng chúng tôi xin được tư vấn giải đáp như sau:
Để có thể hưởng thừa kế theo di chúc hay không thì đầu tiên phải xác định xem di chúc mà mẹ của Qúy khách hàng để lại có hợp pháp hay không?
Thứ nhất: Về điều kiện để di chúc có hiệu lực:
– Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
+ Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
+ Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
– Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực bản di chúc, bản di chúc không bắt buộc phải được công chứng. Tuy nhiên, di chúc không công chứng phải đáp ứng đủ điều kiện trên.
Ngoài ra, nội dung di chúc bao gồm các nội dung sau: Ngày, tháng, năm lập di chúc; họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc; họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản; di sản để lại và nơi có di sản. Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được ghi số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc. Trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký tên bên cạnh chỗ tẩy xóa, sửa chữa.
– Đối với di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
Trường hợp người để lại di chúc (mẹ của Qúy khách hàng) có con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng; con đã thành niên mà không có khả năng lao động thì ngoài Qúy khách hàng là người được chỉ định trong di chúc còn có những người này hoặc người đại diện theo pháp luật của họ đối với người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự.
* Điều kiện người nhận di sản (là Qúy khách hàng)
– Người nhận di sản không phải là người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
– Người nhận di sản không phải là người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
– Người nhận di sản không phải là người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
– Người nhận di sản không phải là người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, huỷ di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Tuy nhiên, nếu người lập di chúc đã biết về hành vi của những người thuộc các trường hợp trên mà vẫn giữ nguyên ý định để lại di sản cho người đó thì người đó vẫn được quyền nhận thừa kế.
Thứ hai: Về trình tự và thủ tục nhận di sản thừa kế:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Qúy khách hàng cần chuẩn bị hồ sơ khai nhận di sản thừa kế theo di chúc, bao gồm:
- Giấy chứng tử của người để lại di sản;
- Di chúc;
- Giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất;
- Chứng minh nhân dân, căn cước công dân, sổ hộ khẩu của người nhận thừa kế;
- Những giấy tờ khác như: giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh,….
Bước 2: Nộp hồ sơ
Sau khi chuẩn bị đầy đủ những giấy tờ trên Qúy khách hàng tiến hành nộp hồ sơ khai nhận di sản thừa kế tại cơ quan thực hiện công chứng tại nơi có bất động sản.
Bước 3: Xử lý hồ sơ
Sau khi kiểm tra hồ sơ thấy đầy đủ, phù hợp quy định của pháp luật, cơ quan công chứng tiếp nhận hồ sơ và xử lý và thực hiện các công việc theo quy định của pháp luật.
Công chứng viên ra thông báo niêm yết công khai tại trụ sở UBND cấp xã, nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản trong thời hạn 15 ngày; trường hợp không xác định được nơi thường trú cuối cùng thì niêm yết tại Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi tạm trú có thời hạn cuối cùng của người đó. Nếu không xác định được cả hai nơi này, thì niêm yết tại UBND cấp xã, nơi có bất động sản của người để lại di sản.
Bước 4: Trả kết quả
Sau 15 ngày niêm yết, nếu không có khiếu nại, tố cáo gì thì cơ quan công chứng chứng nhận văn bản thừa kế.
Công chứng viên yêu cầu người thừa kế xuất trình bản chính các giấy tờ đã nêu ở trên để đối chiếu trước khi ký xác nhận vào Lời chứng và từng trang của Văn bản khai nhận này.
Sau khi ký xong sẽ tiến hành thu phí, thù lao công chứng, các chi phí khác và trả lại bản chính Văn bản khai nhận cho người thừa kế.
Trường hợp chỉ một người duy nhất thì lập Văn bản khai nhận di sản thừa kế theo Điều 50 Luật Công chứng. Trường hợp người thừa kế có cả người thừa kế theo di chúc và những người được hưởng di sản theo Điều 669 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì có thể lập Văn bản khai nhận di sản thừa kế (tất cả các thừa kế cùng nhận di sản và không thỏa thuận phân chia) hoặc lập Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế theo Điều 57 Luật Công chứng 2014.
Bước 5: Thực hiện thủ tục đăng ký đất đai
Sau khi tiến hành khai nhận di sản thừa kế tại tổ chức công chứng, Qúy khách hàng tiến hành thủ tục sang tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng tài nguyên và môi trường cấp huyện nơi có đất.
Hồ sơ bao gồm:
+ Bản chính văn bản khai nhận thừa kế có công chứng;
+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà;
+ Các giấy tờ khác như: giấy tờ tùy thân của người hưởng di sản, giấy chứng tử, di chúc ….
Trên đây là câu trả lời thủ tục khai nhận di sản thừa kế dành cho Qúy khách hàng. Mọi thông tin cần hỗ trợ liên quan pháp luật về lĩnh vực dân sự.
Quý khách hàng vui lòng liên hệ:
- Công ty Luật Việt Việt
- Web: https://www.luatvietviet.vn
- Email/facebook: luatvietviet@gmail.com
- Điện thoại, Zalo: 0987.706.103
- Hotline: 1900 86 86 39
- Địa chỉ: 334 Đại lộ Bình Dương, Phường Mỹ Phước, thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương.
XEM THÊM:
THỦ TỤC TẶNG CHO QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT GIỮA NGƯỜI THÂN TRONG GIA ĐÌNH ĐƯỢC THỰC HIỆN NHƯ THẾ NÀO?
